web 2.0 en verder (ding 9)

 Het is nu de bedoeling bij ding 9 dat ik mijn visie geef op web 2.0 en de bibliotheek. Dat heb ik ondertussen in de eerdere blog-bijdragen stiekem al een beetje gedaan. Maar ik zal eens kijken wat ik er nog meer over kan vertellen.

Als bibliotheek ben je o.a. bezig met het verstrekken van informatie over de meest uiteenlopende onderwerpen aan klanten. Je bent als bibliotheek een bron van informatie en misschien ook wel inspiratie.
Het internet is dit ook. Je zou kunnen zeggen dat internet een grote concurrent is van de bibliotheek. Ik denk dat dat ook zo is. De rol van de bibliotheek is sinds de komst van internet definitief veranderd, klanten hebben de bibliotheek niet meer nodig om informatie te vinden.
Je leent als bibliotheek natuurlijk ook nog romans uit. Maar ook daar is concurrentie in opkomst in de vorm van e-books. Lekker makkelijk de nieuwste boeken downloaden vanuit je luie stoel thuis, wie wil dat niet....
E-books zijn nu nog in opkomst. Maar ik zie om me heen (o.a. op internet) een groeiende interesse.
Ik verwacht dat tegen de zomervakantie e-books in de aanbieding gaan bij bol.com en de Mediamarkt en dat het wel eens een gewild sinterklaaskadootje kan worden, zeker als ze straks bij de Aldi liggen voor weinig.
In het begin zei ook iedereen van de tom-tom: je kunt net zo goed een kaart kopen, maar tegenwoordig heeft iedereen zo'n ding in de auto.

Dus wat nu? Je kunt je er tegen verzetten en zeggen dat het allemaal niet zou moeten. Je zou kunnen zeggen dat je als bibliotheekmedewerker expert bent in het opzoeken van betrouwbare informatie. Maar eerlijk gezegd denk ik dat je het daar uiteindelijk niet mee redt. Er zal waarschijnlijk wel een groep klanten blijven (voorlopig) die daar wel in mee kan gaan en het wel fijn vindt dat jij hen helpt. Maar veel mensen zullen het steeds meer als betuttelend ervaren en het liever zelf wel uit willen zoeken.
Vergis je niet, op internet is over elk onderwerp, hoe niche ook wel iets te vinden. En zo niet, dan stel je een vraag op een forum en je krijgt antwoord.
Nog iets: internet is gratis, de bibliotheek niet. Het internet opgaan vanuit je luie stoel kost geen moeite en kan 24 uur per dag, voor de bibliotheek moet je de deur uit en moet je rekening houden met openingstijden.

Is de bibliotheek nu gedoemd om ten onder te gaan?? Ik hoop het niet, want dat zou echt zonde zijn, maar we zullen ontzettend ons best moeten doen (en dat doen we natuurlijk al :-).
Je moet je klant kennen en weten wat hij/zij verwacht. Naast die verwachting kun je klanten nog meer bieden, hen verrassen met iets waar hijzelf nog niet aan had gedacht. Dan heeft de bibliotheek meerwaarde.
Eppo van Nispen tot Sevenaer vertelt hierover in het interview met de Volkskrant. Geef klanten een goed en warm gevoel, ze moeten het prettig vinden om naar de bibliotheek te gaan. Niet betuttelen en veel regels, maar: de klant is koning(in).
Het is volgens mij nu niet de tijd om achterover te leunen en wel zien wat er gaat gebeuren. Dan ben je straks te laat.
Misschien denk ik te negatief, maar ik zie wel dat bijvoorbeeld de cd-winkels het nu erg zwaar hebben door de concurrentie van het downloaden via internet.
Nog een citaat uit het interview:

De bibliotheek is de best bezochte culturele instelling ter wereld. Maar ze zijn statisch. Er zijn nu zo veel meer mediaprikkels dan vroeger. Er is vermoedelijk nog nooit zo veel gelezen als nu. Alleen. Niet meer alles uit boeken. Daarom moeten bibliotheken veranderen.

Ik denk dat hij hier gelijk in heeft. Bibliotheken moeten mee met hun tijd. Zorg dat je internet weet te vinden en gebruik het in je werk. Klanten kunnen internetten in de bibliotheek dat is al een goede stap. Maak ook gebruik van de technische mogelijkheden. Ik heb al wel wat ideetjes voor die multitouchscreen table hoor :-).
Zorg daarnaast dat je nodig bent, dat je een maatschappelijke functie hebt. Met name de Jeugdafdeling is belangrijk, kinderen leren lezen en daar kan de bibliotheek een mooie rol in spelen. Volgens mij zijn we daar met onze bibliotheek al aardig goed mee bezig.

Het is een goede zet dat in onze bibliotheek kinderen een gratis pas kunnen krijgen. Maar daarnaast kost het de gemeenschap wel geld en het zou zomaar kunnen gebeuren (zei ze voorzichtig, geen slapende honden wakker makend) dat we steeds minder geld krijgen van de huidige geldverstrekkers. Het zou zo zonde zijn om in de slachtofferrol te kruipen en je hoofd te laten hangen, te zeggen dat vernieuwing niet kan omdat er geen geld zou zijn.
Wees creatief, kijk rond. Het internet kan daarbij ook helpen. Kijk hoe andere bibliotheken met hun geld omgaan. Leer van elkaar en ga samenwerken, liefst op landelijk niveau.
Ik kom zelf niet uit de bibliotheekbranche maar van buiten en het verbaasde me toen ik in de bibliotheek ging werken dat er nog zo weinig wordt samengewerkt met andere bibliotheken. Elke bibliotheek heeft eigen abonnementsvormen en eigen regels bijvoorbeeld.
Inmiddels is er gelukkig wel een landelijke portal en komt de samenwerking langzamerhand op gang zoals bijvoorbeeld de mogelijkheid van gastlenen.
Je kunt daarnaast ook voor je klanten van alles met behulp van internet opzetten. Let wel op kwaliteit en bedenk of de klanten er ook behoefte aan hebben. En het hoeft niet eens direct zichtbaar gekoppeld te zijn aan jouw bibliotheek. Het kan ook iets landelijks zijn (zoals de portal).

Zo dat was het wel weer voor vandaag. Een stevig stukje, met mijn eigen mening, maarruh ik sta altijd open voor andere meningen, dus kom maar op met de ideeen.